مسؤولان به یکدیگر هم اطمینان ندارند؟

وقتی نمایندگان مجلس، حرف موسسه استاندارد را درباره برنج های وارداتی قبول ندارند، مردم چگونه می توانند مصاحبه های مسوولان آن را -به عنوان مثال- درباره استاندارد بودن بنزین سوپر (که این روزها بحث آن داغ است) باور کنند؟یا چگونه می توانند یقین کنند که دستگاه های ارسال پارازیت بر روی امواج ماهواره ای آسیبی به سلامت آنها وارد نمی کنند؟چگونه می توانند مطمئن باشند که مبلغ مندرج بر قبض تلفن همراه آنها، با میزان مکالمات واقعی آنها تطابق دارد و هزاران نمونه دیگر!
عصرایران؛جعفر محمدی* - در یکی دو روز گذشته، دو اتفاق در دو حوزه مختلف رخ داده است که از آنها، می توان یک پیام واحد و البته تاسف بار دریافت.
اتفاق نخست، مربوط به ماجرای برنج های وارداتی است که با توجه به عمومیت موضوع، تقریبا همه مردم در جریان آن قرار دارند و نیازی به تکرار این "داستان سخیف" و "پرتناقض" نیست.
موضوع از این قرار است که پس از آنکه مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتی ايران رسماً اعلام کرد که برنج های وارداتی را در آزمایشگاه های مجهز، مورد سنجش قرار داده و با بررسی های دقیق به این نتیجه رسیده اند که همه برنج ها سالم و قابل استفاده هستند، کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی اعلام کرده است که خود راسا به نمونه گیری و آزمایش برنج های وارداتی خواهد پرداخت تا درباره سلامت یا مسموم بودن آنها به مردم اطلاع رسانی نماید.
اما اتفاق دوم، مربوط به ماجرای دامنه دار و پرحاشیه موسوم به گم شدن یک میلیارد دلار است که طی آن، دادستان دیوان محاسبات، رسما از مختومه شدن این پرونده و حل و فصل مسایل آن خبر داد ولی در همان حال، روابط عمومی همین دیوان، اطلاعیه داد که ماجرا ادامه دارد و هنوز ابهاماتی هست که باید مورد رسیدگی قرار گیرد.
این دو رویداد، هر چند به دو حوزه مجزا مربوط می شوند اما وجه مشترک آنها، همان پیام واحدی است که درصدر مطلب بدان اشاره شد و آن پیام واحد این است که میزان اعتماد به نهادهای رسمی به اندازه ای کاهش یافته که حتی خود مسوولان نیز به همدیگر اطمینان ندارند!
اگر ضریب اعتماد به دستگاه های مسوول بالا بود، نمایندگان مجلس، پس از اعلام گزارش استاندارد مبنی بر سالم بودن برنج ها نفسی به راحتی می کشیدند و از ته دل اطمینان می یافتند که برنج ها حتماً و حتماً مشکلی ندارند، چه آنکه موسسه استاندارد، مسوول و متولی رسمی بررسی کیفیت و سلامت انواع محصولات موجود در جامعه است.
به علاوه از آنجا که در ماجرای اخیر، وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی نیز وارد شده و در بررسی برنج ها با موسسه استاندارد همکاری داشت، لابد ضریب اطمینان باید مضاعف می شد.
با این حال، از آنجا که مناسبات "غیراصولی و پشت پرده" بر بسیاری از امور و شوون حاکم است، تایید سلامت برنج ها از سوی متولیان رسمی سنجش استاندارد و کنترل بهداشت جامعه نیز اطمینان زا نشده به طوری که مجلسی ها گفته اند حرف آنان را باور ندارند و خودشان می خواهند برنج ها را آزمایش کنند.
ماجرای یک میلیارد دلار و اعلام باقی ماندن ابهامات آن توسط روابط عمومی دیوان، آن هم پس از مختومه دانستن آن توسط دادستان دیوان نیز نشان می دهد که فضای عدم تفاهم از سطح لایه های عمومی جامعه به میان مسوولان حاکم نیز کشیده شده است به گونه ای که حتی از یک نهاد واحد، صداهای مختلفی می آید!
خروجی تمام این بحث ها نیز در یک عبارت این است که دیگر اطمینانی به نهادهای متولی امور مختلف نمی توان داشت و این، برای یک جامعه که باید در امور مختلف به مراجع گوناگون مرجوع کند و جواب بگیرد، بسیار اسفناک است و نوعی سردرگمی و ناامیدی را باعث می شود.
مثلا وقتی نمایندگان مجلس، حرف موسسه استاندارد را درباره برنج های وارداتی قبول ندارند، مردم چگونه می توانند مصاحبه های مسوولان آن را -به عنوان مثال- درباره استاندارد بودن بنزین سوپر (که این روزها بحث آن داغ است) باور کنند؟یا چگونه می توانند یقین کنند که دستگاه های ارسال پارازیت بر روی امواج ماهواره ای آسیبی به سلامت آنها وارد نمی کنند؟چگونه می توانند مطمئن باشند که مبلغ مندرج بر قبض تلفن همراه آنها، با میزان مکالمات واقعی آنها تطابق دارد و هزاران نمونه دیگر!
فراموش نکنیم که اعتماد متقابل، شیرازه دوام و قوام جوامع است و اگر در این میان، مسوولان جامعه، به جای تقویت اعتماد عمومی (با عمل و نه با حرف) خود ریشه به تیشه آن بزنند، از تزلزل ساختارهای جامعه و فراگیری ناامنی و تشویش، گریزی نخواهد بود.

*سردبیرعصرایران